DressuurTotaal

Doreen Proos, meer dan een Grand Prix amazone.
 
 

Archief voor september, 2007

Roofdier met respect voor prooi

door Suzanne Huibers

‘Paarden leven in het heden. Ze liegen niet en doen niet alsof. Ze zijn sterk maar ook kwetsbaar omdat het prooidieren zijn. Ze zijn groot en atletisch, maar ook sociaal en nieuwsgierig en ze houden van harmonie”, zegt Doreen Proos uit Bemmel.

Ze is helemaal gek van paarden. “Paarden zijn mijn leven. Ik werk tien uur per week en de rest van mijn tijd vul ik met paarden. Ik woon maar in een klein huisje, maar heb hier zeven stallen en zes paarden, waarvan twee jaarlingen. Zelf gefokt. Je ziet direct waar mijn prioriteit ligt”, lacht ze. “Ik heb wel samengewoond, maar het is voor een man moeilijk om met mij samen te leven. Hij moet minstens net zo gek van paarden zijn als ik, want die dieren zijn mijn grote liefde.” Dat was al zo toen Proos nog een klein meisje was. Op haar twaalfde kreeg ze een paard. In Australië. “Toen ik zeventien was, gingen mijn ouders terug naar Angeren. Ze misten de familie te veel. Ik vond het in Australië juist geweldig. Mensen leven buiten en er is veel aandacht voor sport.” Toch keerde ze maar één keer terug naar haar geboorteland. “Ik ga nooit op vakantie. Paarden geven mij genoeg voldoening.”

Ze laat een mok zien met daarop de tekst ‘Nu is het tijd voor pauze’. “Gekregen van een stagiaire. Die wilde wel af en toe pauzeren. Ik ga maar door. Ik geef les, rijd op mijn eigen paarden, maar rijd ook op de dieren van anderen om ze in te rijden en te corrigeren.” Daarnaast rijdt ze ook nog dressuurwedstrijden. ” Ik ben Nederlands kampioen kür op muziek in de klasse Zwaar geweest.”

Een vriendin van de Bemmelse noemde het laatst een rijkdom hoe Proos met paarden kan omgaan. “Ik heb me verdiept in paardentaal, in hoe je het best met een paard kan communiceren. Je krijgt meer gedaan van een paard als je hem begrijpt. Als jij respect voor hem hebt, heeft hij dat voor jou.”

Een mens is een roofdier en een paard een prooi. “Als je recht voor hem gaat staan met je schouders, heupen en buik naar voren, dan schrikt dat af. Kijk, als je naast hem gaat staan met je heup iets uitgedraaid, dan buigt hij naar je toe. Jij toont respect voor hem en dan doet hij dat ook voor jou. ”

Proos geeft hier workshops over. Ze helpt ook mensen die moeite hebben om hun paard in de trailer te krijgen. “Als je recht voor hem staat, geef je een tegenstrijdige boodschap af. Dat veroorzaakt verwarring. Een paard houdt niet van chaos. Die wil structuur. Je moet op de juiste manier naar hem toelopen. Het gebied om zijn hoofd is een verboden zone.”

Proos is van mening dat als je in een stal beter met je paard omgaat, het ook beter rijdt. “Een betere band tussen paard en berijder is mijn missie. Ik rijd af en toe een kwartier op het paard van mensen aan wie ik les geef. Ze hebben daarna het gevoel dat ik het paard heb gehypnotiseerd.” Het gaat om de juiste hoeveelheid hulp op het juiste moment, meent Proos. “Dat is gevoel, maar je kunt het leren. Het is bijzonder als je een dier van zeshonderd kilo met een keer uitademen vanuit je buik van stap in galop kunt krijgen.”

Goed zitten, gevoel voor ritme, de juiste spieren spannen en ontspannen is daarbij belangrijk. ” Je kunt wel veel wedstrijden winnen, maar belangrijker is het dat een paard goed loopt. Ik benader de sport vanuit het paardenperspectief. Een paard laat onmiddellijk weten wanneer je iets goed doet of fout. Paarden zijn eerlijk. Daarom houd ik zo veel van ze.”

Vraag van een leerling:
Ik ben bezig mijn jonge paard te longeren, maar hij wil niet graag linksom. Rechtsom gaat makkelijk maar linksom wil hij omdraaien, dus ik longeer vooral rechtsom.

Tip:
Ik denk dat jouw paard liever rechtsom gaat omdat hij rechtsgebogen is. Een rechtsgebogen paard buigt gemakkelijker naar rechts want de spieren in zijn rechterzijde zijn korter dan die aan de linkerkant. Je kunt dus begrijpen dat het vervelend, misschien zelfs pijnlijk is voor jouw paard om naar links te buigen. Toch zal je paard dat moeten leren, want hij moet even gemakkelijk zowel linksom als rechtsom kunnen buigen. Dan pas kun je spreken van een rechtgericht paard. Je zult de spieren van je paard geleidelijk moeten laten wennen aan het linksom longeren.

Wat bij jou misschien ook een rol speelt, is dat je eigen houding bij het linksom longeren verkeerd is. Misschien laat je onbewust het paard van je afbuigen doordat je hem als het ware wegstuurt met je lichaamshouding (als je je eigen energie te veel op zijn hoofd richt).

Als je lichaamstaal verkeerd is, zal dat zeker moeilijkheden opleveren bij het longeren. Er wordt dan vaak naar hulpteugels gegrepen – terwijl dat niet nodig is.

Leer meer hierover op de bijscholing Paardentaal kan je leren: wederzijds respect tussen paard & ruiter

Tension

Connection heb ik dit jaar niet laten insemineren, dus heb ik haar weer in training genomen. Zij is acht jaar nauwelijks gereden maar heeft een aantal veulens voortgebracht. Nu op de leeftijd van 23 jaar ben ik haar sinds augustus 2007 aan het rijden. Ze is niets vergeten en is nog erg soepel. De eerste rit kon ik al piafferen, de hele diagonaal appuyeren en dubbele galop-pirouettes rijden met haar. En ze was direct heel zacht in de aanleuning met veel drang naar voren.

Connection (alias Ciske)
Connection (alias Ciske) 23 jaar oud, in een pirouette.

Op 9 oktober heeft Annemarie Smits haar gereden in een les “inleiding tot de piaffe”. Annemarie kon erg goed met Ciske overweg en kon binnen een half uur al de piaffe rijden.

Ciske
Ciske in de piaffe

Door variatie te brengen in de manier van beginnen en eindigen – soms vanuit halt, dan vanuit draf – moest Annemarie de hulpen wisselen wat erg goed lukte. Enkele dagen geleden kreeg ik een e-mail van Annemarie: “Alsnog hartelijk bedankt voor de fijne les. Het was een mooie ervaring op zo’n geweldig paard. Ik hoop dat ze nog lang fit en gezond blijft.”

Momenteel rijdt Femke op Ciske. Femke moet erg wennen aan zo’n gevoelig paard. Zij zei: “Ciske reageert op elke spier dat ik gebruik.” Voor Femke een hele ervaring om zo te leren zich bewust te worden van haar hulpen.

De clinic “wederzijds respect en longeren” die op 2 december werd gehouden kende mindere weersomstandigheden. Gelukkig konden we in een nabijgelegen binnenmanege terecht. De deelnemers vonden het een inspirerende clinic en hebben veel geleerd. Ik heb met meerdere paarden gewerkt, wat verhelderend was. De manier van werken met paarden sprak iedereen erg aan en men sprak van een nieuw bewustzijn in het omgang met het paard.

Wat wordt bedoeld met een lange en een korte pas?

We spreken voornamelijk over lange en korte pas in de stap. Wanneer het rechterachterbeen voorbij het rechtervoorbeen wordt gezet en het linkerachterbeen minder ver of helemaal niet voorbij het linkervoorbeen, spreek je van een lange resp. korte pas. De lange pas wordt gezet aan de rechterzijde, de korte aan de linkerzijde. Dit komt alleen voor bij scheve of niet-rechtgerichte paarden, in dit geval een rechtsgebogen paard.

De gemakkelijkste manier om te beoordelen of er sprake is van een lange en korte pas, is door te kijken naar de hoefafdrukken op de grond. Als de rechterachterhoef een overstap heeft van 20 cm. ten opzichte van de rechtervoorhoef en de linkerachterhoef een van 5 cm ten opzichte van de linkervoorhoef, dan zijn dat de hoefafdrukken van een rechtsgebogen paard.

Waarom lijkt het alsof sommige paarden een lange pas en een korte pas maken?

Dit heeft te maken met links- of rechtgebogen zijn van een paard. Bij een rechtsgebogen paard is de linkerzijde van het paard langer, en dus de beweging van het achterbeen aan de lange zijde is meer achter dan voor de loodlijn. Daarom lijkt het alsof het paard een kortere pas maakt aan de lange (in dit geval de linker) zijde. Maar als hij daadwerkelijk een kortere en een langere pas zou maken zou het paard helemaal niet rechtuit kunnen bewegen.

Het paard moet in dit geval uitgenodigd worden om het lange been meer naar voren te brengen en dus meer onder de massa te plaatsen. Er zijn bepaalde oefeningen die je kunt rijden om het meer onderbrengen van het “lange” achterbeen te bewerkstelligen. Voltes en schouderbinnenwaarts alsook het rijden met contrastelling.

Leer hier meer over op de clinic Rechtrichten.

2-09-2007

In de maand september 2007 heeft Whisper v. Gribaldi in training gestaan. Whisper had van de zomer tien weken bij een “natural horsemanship” stal gestaan om ingereden te worden. Ze kwam terug bij haar eigenaar met een overdosis Monty Roberts join-up: ze rende steeds rondjes in de wei. Bij het longeren en ook bij het rijden was er zoveel spanning dat er in feite niet op gereden kon worden.

Doordat Whisper een hoog in het bloed staand paard is moet er met veel rust en gevoel met haar gewerkt worden anders ontstaat er spanning en irritatie bij het paard. Door eerst te longeren en goed op de lichaamstaal van zowel paard als longeur te letten ging Whisper ontspannen. Door vervolgens bij het rijden veel vanuit de zit van de ruiter overgangen te maken en vanuit de navel wendingen in te leiden, ging het rijden steeds beter en kreeg Whisper meer vertrouwen in de ruiter. Na vijf weken kon Whisper naar huis want Nardy, de eigenaresse, kon na een aantal lessen goed met haar paard overweg.

Whisper in training
Nardy met Whisper v. Gribaldi

 

Lisa met Janniek
Lisa met Janniek v. Aram  bij het halsstrekken.

Zes jaar geleden heeft een leerling van mij, een vosmerrie genaamd Janniek gered van de slacht. Janniek was door de dierenarts afgekeurd wegens o.a. hoefkatrol. Diverse röntgenfoto’s werden ingedeeld in klasse 4 (zeer slecht). Het paard was niet meer geschikt om mee te rijden. Beatrix nam haar van de eigenaar over voor de slachtprijs, met de bedoeling haar nog een waardig laatste jaar te bezorgen.

Maar Janniek is er nog steeds. We zijn aan de gang gegaan haar recht te richten want ze was sterk rechtsgebogen en liep te veel op de voorhand. Doordat ze zo scheef was werden haar voorbenen en haar rug ongelijk belast. Dit leidt tot overbelasting aan de linkerzijde. Door dit te verbeteren is Janniek binnen zeer korte tijd zuiver gaan lopen. Zij is niet meer kreupel geweest en heeft het inmiddels met haar amazone Lisa gebracht tot M-dressuur met winstpunten. Terwijl dit paard anders allang in de frikandellen was beland.

1-09-2007

Vanaf begin september 2007 liep Femke van Rossum stage. Zij verrichtte alle voorkomende werkzaamheden die bij een stal horen. De interesse van Femke ging vooral uit naar de juiste manier van omgaan met een paard. Het longeren en het werk aan de hand hadden haar bijzondere interesse.

Femke met Prud en Baldar

Op de foto staat ze met de IJslanders Prud en Baldar die hier drie weken logeerden toen  hun eigenaresse Miriam op vakantie was. Prud is rustig en buitengewoon gewillig in de omgang. Onder het zadel moest de galopwissel van links naar rechts bevestigd worden, terwijl die van rechts naar links al geen probleem voor hem was. Baldar is heel soepel en gemakkelijk in de zijgangen zowel in stap als in draf. Zijn galop moest meer sprong krijgen en daar ben ik druk mee bezig geweest.